Θεραπεία μέσω Ποίησης
Η ποίηση ήταν γι’ αυτόν
ό,τι για τον Περσέα ο καθρέφτης·
Αργύρης Χιόνης
Η Θεραπεία μέσω Ποίησης ανήκει σε έναν ιδιαίτερο τομέα θεραπευτικών προσεγγίσεων, όπου η δημιουργικότητα και η δημιουργική έκφραση θεωρούνται βασικοί συντελεστές στην υπόθεση της ψυχικής εξέλιξης. Αναφερόμαστε στις Δημιουργικές ή Εκφραστικές Θεραπείες – Θεραπείες μέσω Τέχνης, οι οποίες αξιοποιούν τις ενδογενείς θεραπευτικές ιδιότητες της δημιουργικής διαδικασίας και της καλλιτεχνικής έκφρασης για να επιφέρουν προσωπική ανάπτυξη και αλλαγή
Η Θεραπεία μέσω της Ποίησης προσφέρει στα άτομα τη δυνατότητα να ανακαλύψουν και να εκφράσουν το βαθύτερο εαυτό τους και την προσωπική τους αλήθεια, εισάγοντας στη θεραπευτική διαδικασία τη λογοτεχνία, διευκολύνοντας τη δημιουργική έκφραση μέσω της γραφής και αξιοποιώντας τη χρήση της μεταφοράς, της τελετουργίας και της αφήγησης.
Οι θεραπευτές μέσω ποίησης χρησιμοποιούν την ποίηση, τα λογοτεχνικά κείμενα, τις ιστορίες, τους μύθους, τα παραμύθια, τις επιστολές, το ημερολόγιο, ακόμα και το δράμα και τον κινηματογράφο, προκειμένου να βοηθήσουν τα άτομα να αναπτύξουν τη δημιουργικότητά τους, να γνωρίσουν τον εαυτό τους, να μπορούν να επικοινωνούν και να σχετίζονται καλύτερα με τους άλλους, να επιλύουν προβλήματα, αλλά και για να έρθουν σε επαφή με τη θεραπευτική δύναμη της τέχνης και της αισθητικής απόλαυσης.
O Nikolas Mazza, από τους πρωτοπόρους του χώρου και ιδρυτής του επιστημονικού περιοδικού Journal of Poetry Therapy (1987), έχει δημιουργήσει ένα πολυδιάστατο μοντέλο θεραπείας μέσω ποίησης, το οποίο μπορεί να εφαρμοστεί σε διάφορα πλαίσια και σε ποικίλες ομάδες πληθυσμού και το οποίο περιλαμβάνει τρεις συνιστώσες : 1) την εισαγωγή της λογοτεχνίας στη θεραπεία (προσληπτική/κατευθυντήρια συνιστώσα), 2) τη χρήση της γραφής στη θεραπεία (εκφραστική/δημιουργική συνιστώσα) και 3) τη χρήση της μεταφοράς, της τελετουργίας και των ιστοριών στη θεραπεία (συμβολική/τελετουργική συνιστώσα).
Στη θεραπεία μέσω ποίησης, ο θεραπευτής ξεκινάει συνήθως μια συνεδρία διαβάζοντας ένα ποίημα, μια ιστορία ή ένα άλλο λογοτεχνικό κείμενο, προκειμένου ν’ αρχίσει η συναισθηματική εμπλοκή των συμμετεχόντων, να δημιουργηθούν εσωτερικές αντιδράσεις και να έρθουν στην επιφάνεια σκέψεις, συναισθήματα και εικόνες, που θα διερευνηθούν με τις κατάλληλες ερωτήσεις. Μετά την προφορική διερεύνηση των εσωτερικών αυτών αντιδράσεων, συνήθως ακολουθεί η δημιουργική/εκφραστική φάση. Εδώ, τόσο η δημιουργική γραφή όσο και άλλα είδη γραφής χρησιμοποιούνται σε διάφορες μορφές τους για να βοηθήσουν τον συμμετέχοντα όχι μόνο να εκφράσει τα προσωπικά του συναισθήματα, αλλά και να αποκτήσει μια αίσθηση «εσωτερικής τάξης και συγκρότησης».
Τα άτομα που συμμετέχουν σε μια συνεδρία θεραπείας μέσω ποίησης, εξερευνούν τον εαυτό τους μέσα από τη δημιουργία ποιημάτων με αφορμή εξωτερικά ή εσωτερικά ερεθίσματα, παίζουν με ακροστιχίδες, συμπληρώνουν προτάσεις, εξερευνούν θέματα, συναισθήματα και βαθύτερες πεποιθήσεις με εννοιολογικούς χάρτες, γράφουν βιογραφίες και αυτοβιογραφίες, δημιουργούν χαρακτήρες από πλευρές του εαυτού τους, φτιάχνουν ιστορίες και γενικά χρησιμοποιούν δημιουργικά τη γραφή σε όλες τις μορφές της και με διάφορους τρόπους με στόχο να εμβαθύνουν τη γνώση και την κατανόηση του εαυτού. Η χρήση δημιουργικών μορφών γραφής για την επεξεργασία των συγκινησιακών, συναισθηματικών και γνωστικών αντιδράσεων αποτελεί έναν από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους εμβάθυνσης της εσωτερικής διερεύνησης και προώθησης της διαδικασίας της αυτοεπίγνωσης και της προσωπικής αλλαγής.
© 2016-2022 Dr Αννα Αντωνοπούλου – meta-psychology.gr