Εκεί που κατοικεί η δημιουργική γραφή
Είμαστε πλάσματα που ονειρευόμαστε. Είμαστε πλάσματα που αγαπάμε. Πλάσματα που έχουμε την ικανότητα να συνδεόμαστε βαθιά με ό,τι υπάρχει γύρω μας και να δονούμαστε από συγκινήσεις, συναισθήματα, σκέψεις και ιδέες. Που ψάχνουμε να βρούμε τάξη, ενότητα και νόημα μέσα στο ακατέργαστο υλικό της εμπειρίας μας και αυτό που ανακαλύπτουμε, θέλουμε να το μοιραζόμαστε με τους άλλους.
Η σχεδόν «οργανική» ανάγκη που έχουμε να γνωστοποιούμε αυτά που μας πονάνε, μας φοβίζουν ή μας δίνουν χαρά και να κάνουμε τους συνανθρώπους μας κοινωνούς της προσωπικής μας πραγματικότητας, μας οδήγησε στο να ανακαλύψουμε τρόπους για να εκφράζουμε και να επικοινωνούμε το βίωμά μας.
Η δημιουργική γραφή είναι ένας από τους πιο σημαντικούς τρόπους που έχουμε στη διάθεσή μας για να δίνουμε σχήμα και μορφή στην εμπειρία μας μετατρέποντας σκέψεις, ιδέες και συναισθήματα σε λέξεις. Είναι ένα είδος γραφής, που έχοντας στον πυρήνα της τη δημιουργική διαδικασία, μπορεί να βρίσκει πρόσβαση στο δικό μας, πλούσιο, εσωτερικό υλικό και να «μεταφέρει», μέσα από τις λέξεις, τον ιδιαίτερο και μοναδικό τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε και βιώνουμε την εξωτερική και την εσωτερική πραγματικότητα.
Ανεξάρτητα από το αν κινούμαστε στο χώρο της μυθοπλασίας, της ποίησης ή της δημιουργίας μη μυθοπλαστικών κειμένων, ένα βασικό χαρακτηριστικό της δημιουργικής γραφής είναι ότι σ’ αυτήν υπεισέρχεται πάντα ο παράγοντας της υποκειμενικότητας και της προσωπικής εμπειρίας. Αυτό είναι περισσότερο ορατό όταν γράφουμε μια φανταστική ιστορία, ένα θεατρικό έργο ή ένα ποίημα και χρειάζεται να βουτήξουμε βαθιά μέσα στον εαυτό μας για να βρούμε τα απαραίτητα «δομικά υλικά» με τα οποία θα τα κατασκευάσουμε. Όμως και όταν γράφουμε μη μυθοπλαστικά κείμενα διερευνώντας ένα θέμα, περιγράφοντας μέρη που έχουμε επισκεφτεί, κάνοντας αναφορά σε αληθινά γεγονότα της ζωής μας ή της ζωής των άλλων, ακόμα και τότε, δεν προσπαθούμε να είμαστε αντικειμενικοί με τον τρόπο που απαιτεί η κλασική δημοσιογραφία ή η επιστήμη της ιστορίας. Στην ουσία, γράφουμε για την δική μας εκδοχή των γεγονότων, τη δική μας εκδοχή της πραγματικότητας και για τον ιδιαίτερο τρόπο με τον οποίο είδαμε, αντιληφθήκαμε και βιώσαμε όλα αυτά τα οποία «πέρασαν» μέσα από την προσωπική μας οπτική και αποτέλεσαν μέρος της εμπειρίας μας.
Έτσι λοιπόν, ένα βασικό χαρακτηριστικό της δημιουργική γραφής, που τη διαφοροποιεί από τους άλλους τρόπους γραφής, είναι ότι κινείται στον ενδιάμεσο χώρο ανάμεσα στο το έξω και στο μέσα, ανάμεσα στην εξωτερική και την εσωτερική πραγματικότητα. Κινείται, δηλαδή, σε μια τρίτη ενδιάμεση περιοχή της ανθρώπινης εμπειρίας, που o Winnicott ονόμασε «δυνητικό χώρο». Ο χώρος αυτός, γνωστός και ως χώρος των «μεταβατικών αντικειμένων» και των «μεταβατικών φαινομένων», συνδέεται με την οικουμενική ανάγκη του ανθρώπου να είναι αληθινός και ζωντανός μέσα από τη δημιουργία και είναι επίσης ο χώρος της δημιουργικότητας, του παιχνιδιού και της τέχνης. Σ’ αυτόν τον χώρο προσφεύγουμε όταν θέλουμε να παρηγορηθούμε, να ονειρευτούμε αλλά και να δημιουργήσουμε.
Επειδή ακριβώς έχει τη δυνατότητα να «κατοικεί» σ’ αυτόν τον χώρο, ο άνθρωπος, μπορεί να αντέχει την εξωτερική πραγματικότητα και να προσαρμόζεται σ’ αυτήν, χωρίς να ισοπεδώνει τον εαυτό του, αλλά και να την υπερβαίνει και να τη διευρύνει, δημιουργώντας νέα νοήματα και παράγοντας πολιτισμό.
© 2016-2022 Dr Αννα Αντωνοπούλου – meta-psychology.gr