Η δημιουργική γραφή στηρίζεται στην βαθιά ανθρώπινη ανάγκη μας, να δίνουμε φωνή στις σκέψεις μας και σχήμα στις εμπειρίες μας. Έχοντας στον πυρήνα της τη δημιουργική διαδικασία, έχει τη δυνατότητα να ενεργοποιεί τη δημιουργικότητά μας και βρίσκοντας πρόσβαση σε ασυνείδητες διεργασίες να μας φέρνει σε επαφή με τον βαθύτερο αυθεντικό εαυτό μας.
Τα τελευταία χρόνια η δημιουργική γραφή εισέρχεται όλο και πιο δυναμικά στο χώρο της προσωπικής ανάπτυξης και γενικότερα της ψυχικής υγείας καθώς συνδέεται, α) με τις αφηγηματικές προσεγγίσεις της προσωπικότητας και την αφηγηματική ταυτότητα, β) με τα νέα ερευνητικά δεδομένα σύμφωνα με τα οποία η εκφραστική γραφή έχει θετική επίδραση στην υγεία, στη συναισθηματική διάθεση και στη συμπεριφορά, γ) με την ανάπτυξη της παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας μέσω του διαδικτύου.
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της δημιουργικής γραφής, την καθιστούν ένα από τα πιο δυναμικά και ευέλικτα «εργαλεία» με τα οποία μπορούμε να πάμε πέρα από την επιφάνεια των πραγμάτων, για να συλλάβουμε και να εκφράσουμε τις λεπτές ποιότητες και το συμβολικό περιεχόμενο που έχουν τα βαθύτερα στρώματα της ψυχής μας. Ένα μοναδικό «εργαλείο» που μας δίνει τη δυνατότητα να καταγράφουμε την πορεία της υποκειμενικής μας ζωής και να αποκτάμε επίγνωση και, κυρίως, «αίσθηση» της κίνησης και της ροής της. Η ενεργητική μας συμμετοχή και ο συντονισμός μας με αυτή τη διαδικασίας εσωτερικής εξέλιξης, μας βοηθάνε να βρίσκουμε πρόσβαση σε νέες πηγές δημιουργικότητας, δύναμης και νοήματος που αλλάζουν και βαθαίνουν τη σχέση μας με τον εαυτό μας και την πραγματικότητα.
Σήμερα, καθώς επιβεβαιώνεται διαρκώς από τις έρευνες η ικανότητα της γραφής να επιδρά θετικά όχι μόνο στην ψυχική αλλά και στη σωματική υγεία, αρχίζουν όλο και περισσότερο να ενδιαφέρονται γι’ αυτήν οι ειδικοί του χώρου της υγείας, της ψυχικής υγείας, της εκπαίδευσης και της δημιουργικής έκφρασης μέσω της γραφής.
Η δημιουργική γραφή, ως μέσον προσωπικής ανάπτυξης και θεραπείας, σε συνδυασμό με την εκφραστική και την αναστοχαστική γραφή, αρχίζει πλέον να εξελίσσεται σε μια ξεχωριστή μορφή θεραπευτικής προσέγγισης, εμπλουτίζοντας διαρκώς το θεωρητικό της πλαίσιο, τις μεθόδους και τις τεχνικές της. Μοιράζεται κοινά χαρακτηριστικά με τις λεγόμενες δημιουργικές – εκφραστικές θεραπείες ή θεραπείες μέσω τέχνης (δραματοθεραπεία, εικαστική θεραπεία, μουσικοθεραπεία κ.ά.), σύμφωνα με τις οποίες η δημιουργικότητα και η δημιουργική έκφραση είναι βασικοί παράγοντες ψυχικής εξέλιξης και θεραπευτικής αλλαγής. Χρησιμοποιεί μεθόδους και τεχνικές της Τέχνης του Λόγου αλλά εστιάζει κυρίως στη δημιουργική διαδικασία και όχι στο αποτέλεσμά/τελικό προϊόν αυτής της διαδικασίας. Αξιοποιεί όλα της είδη της γραπτής έκφρασης σε όλο το εύρος της μυθοπλασίας, της ποίησης και των δημιουργικών μη μυθοπλαστικών κειμένων και σε συνδυασμό με τεχνικές παραγωγής ιδεών και επίλυσης προβλημάτων, κάνει τις παρεμβάσεις της με στόχο την προσωπική ανάπτυξη ή τη θεραπεία.
Η θεραπευτική δημιουργική γραφή πέρα από τη χαρά και την απόλαυση της δημιουργικής πράξης/έκφρασης που προσφέρει, είναι επίσης μια αποτελεσματική διαδικασία διερεύνησης, ανακάλυψης και ανάπτυξης του εαυτού. Τα άτομα μεταμορφώνοντας την εμπειρία τους σε δημιουργικές μορφές γραπτής έκφρασης έχουν την ευκαιρία, μέσα από αυτές, να επαναπροσδιορίσουν και να εμπλουτίσουν τη σχέση τους με τον εαυτό τους και τους άλλους, να ενισχύσουν την αυτοεκτίμησή τους και να ανακαλύψουν νέους, πιο ευέλικτους και πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να αντιλαμβάνονται τον κόσμο γύρω τους και να υπάρχουν μέσα σ’ αυτόν.
Ο παιγνιώδης χαρακτήρας της θεραπευτικής δημιουργικής γραφής, ο έμμεσος τρόπος που προσεγγίζει τα θέματα και η χρήση του ρυθμού, του συμβόλου και της μεταφοράς, την καθιστούν ιδιαίτερα κατάλληλη για να χρησιμοποιηθεί ως μέσον πρόληψης, διατήρησης και προαγωγής της ψυχικής και σωματικής υγείας ευρύτερων ομάδων πληθυσμού. Σε αυτό συμβάλει ιδιαίτερα και το γεγονός ότι ορισμένες μέθοδοι και τεχνικές της μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ένα – πάντα διαθέσιμο και προσιτό – μέσον αυτοβοήθειας που δίνει στα άτομα τη δυνατότητα να διατηρούν τη συναισθηματική τους ισορροπία, να διερευνούν θέματα που τα απασχολούν, να θέτουν μελλοντικούς στόχους και να επιτυγχάνουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής.
© Dr Αννα Αντωνοπούλου – meta-psychology.gr